معرفی انواع گیربکس های صنعتی

گیربکس صنعتی ، همواره یکی از اعضای مهم در هر صنعت و فعالیتی به حساب می آید و به واسطه ی همین گسترده بودن زمینه های استفاده مدلهای مختلفی از آن تولید و راهی بازار میشود تا همه ی افراد بتوانند با توجه به نیازشان از بین آنها به درستی انتخاب کنند . گشتاور و نسبت دور مهمترین اصطلاحاتی است که در این زمینه با آنها رو به رو میشوید ، گشتاور در اصل همان نیرویی است که باعث حرکت چرخشی چرخدنده ها میشود .
دسته بندی های متعددی برای گیربکس های صنعتی وجود دارد ، که مهمترین آنها ، بر اساس چرخدنده و بر اساس نوع و میزان ورودی و خروجی دستگاه میباشد . دسته بندی های کاهنده و افزاینده ، تقسیم بندی است که میزان و نوع خروجی دستگاه را مشخص میکند ، در صورتی که در فعالیت به گشتاور بیشتری نیاز دارید ، باید که از نوع کاهنده و در صورت نیاز به سرعت بالا از افزاینده استفاده کنید . نوع دیگر دسته بندی ، بر اساس چرخدنده ها میباشد ، که در آن سه دسته ی مهم گیربکس خورشیدی ، گیربکس هلیکال و گیربکس حلزونی وجود دارد .
یک تعریف کلی از گیربکس صنعتی :
اصلی ترین وظیفه ی یک گیربکس در صنایع مختلف ، انتقال انرژی میباشد . به نوعی دیگر میتوان گفت که گیربکس ها در اصل منبع تولید نیروی مورد نیاز در سیستم های صنعتی میباشد که با توجه به مدل و نیاز فعالیت یا میزان گشتاور بیشتر است یا سرعت دستگاه . عملکرد این دستگاه به این شکل است که ، جریان نیرو از ورودی ، وارد دستگاه شده و پس از ایجاد تغییرات ( تولید گشتاور و تغییر نسبت دور و سرعت ) که به دلیل حرکت چرخدنده ها رخ میدهند ، انرژی جدید تولید شده از دستگاه خارج شده و وارد دستگاه مصرف کننده میشود . مهمترین قطعه در هر گیربکس صنعتی چرخدنده های آن میباشد ، که بیشتر نامگذاری ها هم بر اساس نوع و جنس چرخدنده های درون گیربکس انجام میشود .
هر گیربکس از پنج قطعه ی اصلی تشکیل شده است :
- چرخدنده ها
- پوسته گیربکس
- شافت ورودی و خروجی
- بلبرینگ
- کاسه نمد
تفاوت انواع گیربکس های صنعتی
اصلی ترین دسته بندی گیربکس ها ، گیربکس کاهنده و افزاینده میباشد ، کاهنده با کاهش سرعت حرکت چرخشی باعث افزایش گشتاور تولیدی شده و در مقابل افزاینده با افزایش سرعت حرکت ، مقدار گشتاور را کاهش میدهد .
دیگر دسته بندی بر اساس نوع چرخدنده ها میباشد :
- گیربکس خورشیدی
دلیل نامگذاری این مدل ، نحوه و چیدمان نصب چرخ دنده هایش میباشد ، به این صورت که یک چرخدنده اصلی ( چرخدنده خورشیدی ) در وسط محور و سایر چرخدنده ها در اطراف آن قرار گرفته اند ، شباهت این طراحی به منظومه شمسی باعث این نامگذاری شده است . توان ورودی خروجی و گشتاور در این دسته از گیربکس ها بسیار مهم بوده و آن را میتوانید از فرمول های گیربکس خورشیدی به دست آورید .
از مهمترین مزایای این گیربکس ها ، توانایی بالا در تولید گشتاور ، مقاومت و استحکام بالا و … میباشد ، همچنین به دلیل زیاد بودن طول عمر مفید ، از آن در زمینه های بزرگ و فعالیت های سنگین نیز به راحتی میتوان استفاده کرد .
- گیربکس حلزونی
وجود چرخ دنده ی حلزونی با ضخامت بالا ، دلیل این نامگذاری است ؛ در واقع چرخدنده حلزونی در نقش محرک و شروع کننده ی حرکت است . با توجه به اینکه این گیربکس دارای شرایط ساده نصب و نسبت تبدیل متفاوت میباشد، از آن در زمینه های ساده ای مانند بالابر و آسانسورها ، کانوایرها ، هواکش ، دیزل ژنراتور و … استفاده میشود .
قابل ذکر است که به دلیل بالا بودن درصد اصطکاک این دستگاه ، از آن در فعالیت های بزرگ مانند فولاد و سیمان نمیتوان استفاده کرد.
- گیربکس هلیکال
گیربکس های هلیکال را میتوان با نام های شافت مستقیم یا هم محور ، نیز پیدا کنید . در این مدل نیز از چرخ دنده ی مارپیچی استفاده میشود و با توجه به مزیت هایی که در ادامه به آنها می پردازیم ، از این مدل در بسیاری از صنایع و فعالیت ها مانند صنایع تولید سیمان ، سنگ شکن و … مورد استفاده قرار میگیرد .
مزیت های گیربکس هلیکال : تولید در سایزهای کوچک ( به این دلیل میتوان از آن در محیط های کوچک استفاده کرد ) ، صرفه جویی در استفاده از انرژی ، عدم تولید سروصدای زیاد ، کم بودن درصد اصطکاک و در نتیجه طولانی تر بودن عمر مفید دستگاه .
نکاتی که باید در زمان خرید گیربکس صنعتی به آن توجه کنید :
- انتخاب نوع گیربکس
با اینکه در قبل هر سه مدل را توضیح داده ایم ، اما باز هم در اینجا به صورت خلاصه توضیح خواهیم داد که از هر مدل بهتر است در چه زمینه هایی استفاده شود . از گیربکس خورشیدی ، معمولا بیشتر در فعالیت هایی استفاده میشود که مقدار گشتاور مورد نیاز زیاد بوده و همچنین محیط اجرایی سیستم کوچک است .
از گیربکس هلیکال ، در زمینه های متفاوتی میتوان استفاده کرد ، یکی از مهمترین مزیت هایش زاویه ی نصب دستگاه میباشد . و در اخر از گیربکس حلزونی ، با توجه به اینکه بازگشت پذیر میباشد ، بیشتر در زمینه هایی مانند بالابرها و آسانسورهای مورد استفاده قرار میگیرد .
- مقدار گشتاور و سرعت مورد نیاز
- مقدار سرمایه و هزینه ای میتوانید صرف این کار کنید .
معمولا در زمان انتخاب و خرید گیربکس ، به فعالیت های کوچک که سرمایه ی کمی دارند ، توصیه میشود از برند های ایرانی خرید کنند . زیرا در صورت خرید از برند های خارجی احتمال زیاد شدن هزینه زیاد است .
منبع : فروشگاه گیربکس SEW متحد